The man who wanted to see it all (Netflix)

Stel je voor. Je bent 22 en stapt in je geboorteplaats op de fiets, om pas na 51 jaar terug te keren. In de tussentijd heb je alle landen van de wereld gezien, overal mensen ontmoet, vrienden gemaakt, op de meest bizarre plekken overnacht en – je zou het bijna vergeten – heel veel gefietst. Wat dan?

Dit is het verhaal van de Duitse Heinz Stücke, verbeeld in de indrukwekkende documentaire The man who wanted to see it all (Netflix).

Verhalen over epische fietsavonturen komen we vaker tegen. Allemaal even bijzonder en uniek, maar toch binnen een categorie die we intussen wel kennen. Het fietsavontuur van Heinz Stücke is van een totaal andere orde. In 1962 begon hij zijn reis, met als belangrijkste doel om de fabriek waarin hij werkte te ontvluchten. Gaandeweg verzon hij er steeds nieuwe doelen bij: alle landen ter wereld bezoeken, in ieder land een bepaalde periode verblijven, 25 jaar lang weg blijven, en zo verder. Ik stel me voor dat er heel veel momenten zijn geweest waarop hij zijn reis met een voldaan gevoel had kunnen beëindigen. Trots, uitgeput, misschien met gemengde gevoelens maar toch…

“Dit was het dan.”

Alleen hij kon het niet. Hij kon niet stoppen. Hij moest er niet aan denken. Het fietsavontuur was zijn levensdoel geworden. De reis zijn bestemming.

Waarom er uiteindelijk een einde aan zijn reis kwam? Het overlijden van zijn beide ouders had hij gemist, de mijlpaal van 50 jaar op reis lag alweer een jaar achter hem. Er was maar één reden om terug te keren: werken aan zijn nalatenschap.

Wat hij aantrof in zijn geboortedorp? Oude vrienden. Familie. Mensen die nieuwsgierig, soms een tikkeltje jaloers, maar vooral meewarig naar hem kijken. Hun levens in niets met elkaar te vergelijken. Ze praten langs elkaar heen. Of eigenlijk: Heinz is nog steeds zo vol van zijn avonturen dat hij anderen voortdurend onderbreekt. Ongemakkelijk.

Gaandeweg vermengt de bewondering die zo’n rijk leven losmaakt zich met melancholie. Omdat de man die alles heeft gezien nu in een huisje woont in Hövelhof, met zijn herinneringen letterlijk opgestapeld langs de muren. Omdat hij werkelijk álles heeft bewaard en het teveel lijkt voor één mensenleven. Omdat hij, hoe sterk de connectie met anderen soms ook was, altijd een passant bleef. En omdat zijn leven nu achter hem ligt.

“Dit was het dan.”

Hij analyseert en organiseert de herinneringen, foto’s en spullen die hij onderweg heeft verzameld. Er zal een museum komen om alles een plek te geven. Geef hem nog een paar jaar en alles is verwerkt.

De vraag of hij gelukkig is geweest, wordt wel ergens gesteld maar niet letterlijk beantwoord. Ook ik blijf ermee zitten, omdat ik moeite heb om me zijn leven voor te stellen en eigenlijk verwacht dat hij achteraf spijt heeft van zijn keuzes. Dat hij geen afscheid heeft genomen van zijn ouders, dat hij geen gezin heeft gevormd en dat zijn vrienden zich op grote afstand verspreid over de hele wereld bevinden. Maar het antwoord komt in verschillende bewoordingen toch tot uiting: ja.

Ja! Hij heeft op een ongelofelijke manier zijn eigen weg gevolgd. Iedere ochtend was hij weer nieuwsgierig wat de dag hem zou brengen. Een goede foto, een mooie ontmoeting of een vondst langs de kant van de weg. En al die dingen laat hij als tastbare herinneringen na. Waarmee hij zijn verhaal met volle overtuiging voor ons neerlegt.

“Dit was het dan.”

Dit Was Mijn Uitzonderlijke Leven.